Гомелец, які 15 год пражыў у Маскве, вырашыў з’ехаць з Расіі. “Штодзень” распытаў Яўгена (імя змененае), якая была апошняя кропка, што вымусіла яго кінуць добрую працу і новую кватэру ў расейскай сталіцы.
Ілюстрацыйнае фота, “Новая газета”
Штодзень: Чаму вырашыў з’ехаць з Масквы? Ты даўно жыў там. І новую кватэру акурат перад вайной набыў.
Яўген: Так, жыў больш за 15 год у Маскве. З’ехаць – гэта было вельмі складанае рашэнне, бо ў мяне быў стабільны заробак, было дзе жыць, дзеці, жонка. Усё быццам бы добра. І на працы казалі, што маецца бронь ад мабілізацыі. Але ў той жа час вельмі цяжка было там, у Маскве, усё перажываць. Калі пачаліся гэтыя хапуны, нейкая агульная нервознасць, увесь час сочыш за тэлеграм-каналамі, увесь час у нейкім напружанні.
Акрамя таго, значная частка людзей, якія нібыта ўсё разумеюць, адукаваныя і не сказаць, што падтрымліваюць Пуціна, але ў той жа час збіраюць грошы на шкарпэткі мабілізаваным, кансервы нейкія набываюць, скідваюцца грашыма яшчэ на нешта для мабілізаваных.
“гэтыя пункты гледжання, што трэба збіраць грошы на нешта для мабілізаваных, – гэта стала апошняй кропляй.”
Я пачаў разумець, што я ўвогуле не падзяляю каштоўнасці большасці расейцаў. Мне цяжка з імі. Не хочацца мець нічога агульнага з імі. Цяжкавата стала ўспрымаць усё, што адбываецца навокал. Мяне моцна падтрымалі мае сваякі, бацькі, жонка, якія таксама казалі, што трэба паспрабаваць пачаць жыццё ў іншай краіне. Можа, атрымаецца.
Штодзень: Ці плануеш ты цяпер на некалькі месяцаў наперад? Што думаеш рабіць з нерухомасцю?
Яўген: Натуральна, я пра гэта думаю. Гэта не нейкае імпульсіўнае рашэнне было. Канешне, я думаў, што буду рабіць далей. Я буду спрабаваць уладкавацца на працу і наладзіць побыт, каб потым можна было дзяцей і жонку перавезці. А кватэра нікуды не дзенецца. Яе можна і здаць, і прадаць. Гэта не самая вялікая праблема.
Штодзень: Наколькі расейскае грамадства прымае ці не прымае вайну, прымае ці не прымае Пуціна. Што адчуваецца, калі там знаходзішся?
Яўген: Адчувацца, прынамсі, у Маскве, што гэта іх не датычыцца.
Нібыта гэта нехта там ваюе: той, хто наіўны, пайшоў сам у ваенкамат, хто трапіўся, не змог нідзе ніяк даказаць, што ён непрыдатны.
Людзі ў Маскве лічаць, што вайна іх не датычыць, што іх ніхто не забярэ, не мабілізуе. Таму яны гатовыя дапамагаць тым, каму не пашанцавала, тым, хто быў вельмі наіўны і пайшоў на вайну. Вось як калісьці расейцы жылі нейкімі абшчынамі, у іх забіралі з вёскі на 20 год у войска некалькіх мужыкоў, яны ім сабралі ў дарогу чагосьці. А потым усё добра: іх забралі, значыцца, пяць год яшчэ не будуць нікога забіраць, нам пашанцавала, а ім не. Такое ўражанне, што цяпер людзі ў Маскве прыкладна так і ставяцца да ўсяго, што адбываецца.
Штодзень: Адчуванне віны, раскаяння ў іх няма?
Яўген: Не бачна, каб была нейкая роспач. Канешне, ёсць і такія, але гэта адзінкі. Як мне падаецца, не больш за 5% расейцаў, якія ставяцца да гэтай вайны вельмі крытычна. Мала такіх людзей, якія гатовыя штосьці рабіць, прынамсі, на словах.
“Мала такіх людзей, якія гатовыя штосьці рабіць.” Фота: focus.ua
Ці наадварот прынцыпова штосьці не рабіць. Напрыклад, не хадзіць на мітынгі падтрымкі, нават калі прымушаюць звальненнем.
У мяне на былой працы прымушалі хадзіць на мітынгі. І людзі ішлі, прычым няважна падтрымлівалі яны вайну ці не.
Яны ідуць, каб пастаяць 15-20 хвілін, пакуль усіх сфатаграфуюць ці здымуць для Пуціна на відэа, каб ён парадаваўся, што яго ўсе падтрымліваюць.
Штодзень: Што стала для цябе апошняй кропкай, калі ты вырашыў усё кінуць?
Яўген: Яно ўсё так навальвалася. Гэтых кропак шмат было. Але вось гэтае разуменне, што я гэтых людзей не разумею, што яны мне чужыя. Нават калегі, з якімі я працаваў 10 год. Не сказаць, што мы сябравалі, але добрыя стасункі былі. Аднак гэтыя пункты гледжання, што трэба збіраць грошы на кансервы, шкарпэткі ці яшчэ нешта для мабілізаваных, – гэта стала апошняй кропляй. Падаецца, што гэта нешта невыразнае. Гэта не хапуны на прыпынках, хоць яны таксама паўплывалі.
Але апошняя кропка – гэта было разуменне, што я зусім тут не падзяляю погляды большасці людзей, нават адукаваных з якімі разам працаваў, з якімі шмат чаго было.
У гэтым момант я зразумеў, што з гэтымі людзьмі ў нас больш рознага, што прынцыповыя моманты нас адрозніваюць. Мне не хочацца, каб дзеці раслі ў Расіі. І самому не хочацца жыць у краіне, дзе такі народ.
